BİTKİLERDE ÜREME ŞEKİLLERİ VE ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Bitkiler yeryüzünde adeta yaşamın anahtarı konumundadır. Bitkiler olmasaydı birçok canlı organizma yaşamını devam ettiremezdi. Çünkü, yeryüzünde pek çok canlı yaşam biçimleriyle, besinlerini doğrudan veya dolaylı yoldan bitkilerden sağlarlar. Oysaki birçok bitki, gerekli besinlerini güneş ışığından yararlanarak kendi kendine üretmektedir. Bitkilerin tamamı ototrof olarak tanımlanan canlılar olup, kloroplast taşırlar. Bu sayede fotosentez yaparlar.
1. — Eşeysiz Üreme: Tek bir organizma ya da bir bakteri hücresi, ikiye bölünürse, bu bölünen iki parça, birer yeni bakteri olarak yaşamaya devam eder. İlkel olarak adlandırılan bitkilerin büyük çoğunluğu eşeysiz olarak ürerler. Bu şekilde çoğalırlar.
2. — Eşeyli Üreme: Bitkilerin üstünde bulunan tohumlar, çeşitli yollarla toprağın içine karışırlar. Toprağın içinde bir süre durarak yeni bir bitki halinde oluşma sürecine girerler. Bitkilerin bu yoldan üremeleri de eşeyli üreme olarak tanımlanmaktadır. Çiçek, aslına bakarsanız yaprak aralıkları fazla kısalarak birbiri üzerine yığılmış olan yaprakların biçim ve renk değiştirmelerinden meydana gelmiş bir organ olarak tanımlanmaktadır. Tam anlamıyla oluşmuş bir çiçekte, dişi ve erkek organların her ikisi birden yer almaktadır.
Bitkilerin bazılarında sadece erkek, kimisinde de sadece dişi çiçekler bulunmaktadır. Menekşe, badem, gül gibi bitkilerde dişi ve erkek organlar aynı çiçek üstünde bulunurlar. Fındıkta ise, dişi ve erkek çiçekler aynı bitkinin üzerinde dursalar da aslına bakarsanız başka başka yerlerdedir. Söğütte de ise erkek çiçekler bir ağaçta, dişi çiçekler başka bir ağaçta yer almaktadır.
Bir çiçeğin döllenmesi, erkek ve dişi üreme hücrelerinin birleşip kaynaşarak, çoğalma yeteneği olan yeni bir hücre meydana getirmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu şekilde bir üreme gerçekleşebilmesi için de bir erkek üreme hücresinin, dişi organın tepeciğine konması gerekmektedir.
Bu gerçekleşen olaya, «tozlaşma» adı verilmektedir. Olgun hale gelen erkek üreme hücreleri, rüzgâr sayesinde veya kuşlarla, böceklerle, bir bitkiden diğerine taşınırlar. Özellikle arılar ve bazı böcekler, çiçeklerin üstüne konduklarında balözlerini emerlerken, üzerlerine çiçek tozları sürünür ve bu sayede tozlanmanın gerçekleşmesine katkı sağlarlar.
BİTKİLERDE ÜREME
Dünya üzerinde bütün öteki canlılar gibi, bitkiler de varlıklarını kendilerinden sonra gelenleri sürdürebilmek adına üremektedirler. Bitkilerde üreme, genel anlamda iki türlü olarak gerçekleşir. Bunlar, «Eşeysiz üreme» ve «Eşeyli üreme» olarak tanımlanmaktadır.2. — Eşeyli Üreme: Bitkilerin üstünde bulunan tohumlar, çeşitli yollarla toprağın içine karışırlar. Toprağın içinde bir süre durarak yeni bir bitki halinde oluşma sürecine girerler. Bitkilerin bu yoldan üremeleri de eşeyli üreme olarak tanımlanmaktadır. Çiçek, aslına bakarsanız yaprak aralıkları fazla kısalarak birbiri üzerine yığılmış olan yaprakların biçim ve renk değiştirmelerinden meydana gelmiş bir organ olarak tanımlanmaktadır. Tam anlamıyla oluşmuş bir çiçekte, dişi ve erkek organların her ikisi birden yer almaktadır.
Bitkilerin bazılarında sadece erkek, kimisinde de sadece dişi çiçekler bulunmaktadır. Menekşe, badem, gül gibi bitkilerde dişi ve erkek organlar aynı çiçek üstünde bulunurlar. Fındıkta ise, dişi ve erkek çiçekler aynı bitkinin üzerinde dursalar da aslına bakarsanız başka başka yerlerdedir. Söğütte de ise erkek çiçekler bir ağaçta, dişi çiçekler başka bir ağaçta yer almaktadır.
Bir çiçeğin döllenmesi, erkek ve dişi üreme hücrelerinin birleşip kaynaşarak, çoğalma yeteneği olan yeni bir hücre meydana getirmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu şekilde bir üreme gerçekleşebilmesi için de bir erkek üreme hücresinin, dişi organın tepeciğine konması gerekmektedir.
Bu gerçekleşen olaya, «tozlaşma» adı verilmektedir. Olgun hale gelen erkek üreme hücreleri, rüzgâr sayesinde veya kuşlarla, böceklerle, bir bitkiden diğerine taşınırlar. Özellikle arılar ve bazı böcekler, çiçeklerin üstüne konduklarında balözlerini emerlerken, üzerlerine çiçek tozları sürünür ve bu sayede tozlanmanın gerçekleşmesine katkı sağlarlar.
Çok güzel bir yazı olmuş. Allaha olan imanım arttı sayenizde.
YanıtlaSil