İNSAN SAĞLIĞINA ETKİ EDEN ETMENLER NELERDİR?

İnsan sağlığı ile ilgilenen kişiler genel anlamda hasta olmadan önce hastalıkla mücadele etmenin daha sonra yapılacak olan tedaviden daha etkili olduğunu kabul ederler.Bu nedenle insan sağlığına etki eden etmenlerin neler olduğunu bilmek çok önemlidir.

Sırasıyla etmenler,

I.    Bünyesel etmenler :
Bünyesel etmenler genetik,hormonal ve metabolizma hareketlerindeki bozukluklardan kaynaklanmaktadır.Genetik olarak kabul edilen bozuklukluklar bize anne ve babamızdan miras olarak gelen rahatsızlıklardır. Hormonal rahatsızlıklar ise daha sonra oluşan hastalıklardır.Örnek vermek gerekirse guatr hastalığı hormonal rahatsızlıklardan ötürü sıralanacak hastalıklar arasında sayılabilir.

II.    Çevresel etmenler :
İnsanların doğdukları andan öldükleri ana kadar yaşamları boyunca yaşadıkları çevre ile etkileşim halindedirler.Bu nedenle hem insanlar hemde çevre birbirlerini karşılıklı olarak hem olumlu hemde olumsuz olarak etkilemektedir.Çevresel etmenleri belli başlıklar altında incelemek de fayda vardır. Nedir bu etmenler,

a.    Fiziksel etmenler : Çevremizde bulunan atık sular,çöpler,gürültü ,ışık ,kullanma suları ve hava kirliliği olarak tanımlanabilir.Hatta tarımda kullanılan yapay gübreler de olumsuz fiziksel etmenler arasında sıralanabilir.

b.    Biyolojik etmenler : Mikroorganizmalar,hayvanlar,bitkiler ve vektörler  olarak tanımlanmaktadır.

-Mikroorganizma : Verem,tifo,kolera ,kabakulak gibi hastalıklar zararlı mikroorganizma olarak kabul edilir.

-Vektör : Bir çok hastalığın taşıyıcısı konumundadırlar.Bit,pire,hamam böceği,sivri sinek gibi mikrop taşıyan hayvanlar tarafından insanlara taşınırlar.

c.  Kimyasal etmenler : Çevreyi kirleten kimyasal atıklar,gıdalar içinde bulunan katkı   maddeleri,kanser yapıcı maddeler kimyasal etmenler olarak sıralanmaktadır.

III.    Psikolojik etmenler :
Günümüz insanının en çok etkilendiği şeylerin başında gelen stres temel etmen olarak sıralanabilir.Onun dışında heyecan ,korku,ruhsal zorlanma bu etmenin içinde tanımlanmaktadır.

IV.    Sosyo kültürel ve Ekonomik etmenler :
Kişilerin kendileri için belirlediği hayat tarzı, gelir-gider düzeyleri ve yaşam alanları bu etmenler arasındadır.

Son olarak şunu belirtmeliyim ki sağıklı bir yaşam sürdürebilmek için vücudumuza ,insanlara ve yaşadığımız çevreye gereken özeni göstermeyi ihmal etmeyelim.Aklımızdan çıkarmamız gereken nokta gelecek nesillerin bizim bıraktığımız dünyada yaşam bulacakları gerçeğidir. Bu nedenle onlara ne kadar güzel bir dünya bırakırsak o dünya içerisinde onlarda o derece yaşam bulup daha sağlıklı yaşabilirler.