Toprak Nedir, Nasıl Oluşur ve Toprağın Yapısı
Toprak bizim var oluş sebeplerimizden bir tanesidir.Sebepler dairesinde rabbimiz okadar güzel yaratmışki herşeyi. Şükretmemek ALLAH C.C ye beyinsizlik gibi birşeydir.
Okadar nimet vermişki bizlere toprakda bunlardan sağdece bir tanesidir. Toprak olmassa açlıktan ölürüz yani toprağın bizim için önemi çok büyüktür şimdi konumuzu okuyalım.
Ana kaya yani kayaç, bir ya da birkaç mineralin birleşmesinden meydana gelmiş doğal bir oluşumdur. Kayacı oluşturan minerallerse, belli kimyasal bileşimlere sahip, çoğunlukla katı halde ve tekdüze bir yapıda bulunurlar. Kayaçlardan toprak oluşumu, oldukça uzun bir süreçtir. 1 cm kalınlığında bir toprak tabakasının oluşması için en az 300 ile 1000 yıl arasında bir süre gerekir. Önce taş ve çakıllar, ardından da toprak oluşur.
Toprak oluşumu için, öncelikle kayaçların üst kısımlarının parçalanması, ufalanması gerekir. Bu parçalanma, fiziksel, kimyasal ve biyolojik yollarla olur. Fiziksel parçalanma, taşların kimyasal yapılarında herhangi bir değişme olmadan, bağlarının zayıflaması yoluyla parçalara ayrılarak ufalanmasıdır. Fiziksel parçalanma olaylarının başında sıcaklık değişimleri, ıslanma-kuruma, donma-çözülme, akarsu, buzul ve rüzgârların etkileri sayılabilir. Bunların arasında en önemli etken, sıcaklık farklarıdır. Sıcaklık farkının fazla olması, fiziksel parçalanmayı artırır. Örneğin, kurak ve yarı kurak bölgelerde geceler serin, gündüzlerse çok sıcak geçer. İşte, bu sıcaklık farkının neden olduğu ısınma ve soğumalar, kayacın içindeki mineralleri genleştirip sıkıştırır. Sürekli olan bu genleşme ve sıkışma sonucunda kayacın yüzeyinde parçalanmalar oluşur.
Fiziksel, kimyasal ve biyolojik yollarla ana kayadan ayrılan parçalar, ayrışmayla daha da küçülür. Bileşimlerinde bulunan mineraller parçalanıp, elementlerine ayrılır. Böylece, yavaş yavaş topraklaşma başlar. Ayrışmayı dönüşme izler; yüzeydeki bitki kalıntıları organik maddeye dönüşür. Böylece yerkabuğunu oluşturan kayaçların üzerinde ince bir toprak tabakası oluşur. Oluşan yüzey örtüsünde bitkiler, içinde de bakteriler, algler, solucanlar, böcekler ve diğer küçük canlılar gelişir.
Toprak Nedir
Bitki örtüsünün beslendiği kaynakların ana deposu topraktır.Toprağın üst tabakası insanların ve diğer canlıların beslenmesinde temel kaynak teşkil etmektedir. Bir gram toprağın içerisinde milyonlarca canlı bulunmakta ve ekosistemin devamı için bunların hepsinin ayrı önemi bulunmaktadır. Toprağın verimliliğini sağlayan ve humusça zengin olan toprağın 10 cm'lik üst tabakasıdır. Bilimsel anlamda toprak bir karışımdır.Toprak Nasıl Oluşur
Toprak oluşumu, ana materyalin yani ana kayanın çoğunlukla su, buz ve rüzgâr gibi etkenlerle birikmesi ya da bu etkenlere maruz kalmasıyla başlar. Toprak; iklim, toprak organizmaları ve bulunduğu arazinin etkisiyle değişerek gelişir. Bu süreçte su, mineralleri ve elementleri bir katmandan diğerine taşınır; toprağın içinde yaşayan canlı organizmalar topraktaki besinleri tüketip toprağa organik madde ekler; ve toprakta yeni mineraller oluşur. İşte, tüm bu etkinlikler toprağı şekillendirir.Ana kaya yani kayaç, bir ya da birkaç mineralin birleşmesinden meydana gelmiş doğal bir oluşumdur. Kayacı oluşturan minerallerse, belli kimyasal bileşimlere sahip, çoğunlukla katı halde ve tekdüze bir yapıda bulunurlar. Kayaçlardan toprak oluşumu, oldukça uzun bir süreçtir. 1 cm kalınlığında bir toprak tabakasının oluşması için en az 300 ile 1000 yıl arasında bir süre gerekir. Önce taş ve çakıllar, ardından da toprak oluşur.
Toprak oluşumu için, öncelikle kayaçların üst kısımlarının parçalanması, ufalanması gerekir. Bu parçalanma, fiziksel, kimyasal ve biyolojik yollarla olur. Fiziksel parçalanma, taşların kimyasal yapılarında herhangi bir değişme olmadan, bağlarının zayıflaması yoluyla parçalara ayrılarak ufalanmasıdır. Fiziksel parçalanma olaylarının başında sıcaklık değişimleri, ıslanma-kuruma, donma-çözülme, akarsu, buzul ve rüzgârların etkileri sayılabilir. Bunların arasında en önemli etken, sıcaklık farklarıdır. Sıcaklık farkının fazla olması, fiziksel parçalanmayı artırır. Örneğin, kurak ve yarı kurak bölgelerde geceler serin, gündüzlerse çok sıcak geçer. İşte, bu sıcaklık farkının neden olduğu ısınma ve soğumalar, kayacın içindeki mineralleri genleştirip sıkıştırır. Sürekli olan bu genleşme ve sıkışma sonucunda kayacın yüzeyinde parçalanmalar oluşur.
İklimin
İklimin sıcak ve nemli olduğu yerlerdeyse, parçalanma kimyasal yollardan olur. Kimyasal parçalanmada nem miktarı ve sıcaklık önemli etkenlerdendir. Yağışla gelen su miktarının ve sıcaklığın artması taşlardaki kimyasal çözülmeyi artırır. Bu nedenle, kimyasal parçalanmaya en fazla ekvatoral, muson ve okyanusal iklim alanlarında rastlanır. Kolay çözünen kalker, jips, dolomit ve kaya tuzu gibi karstik taşların fazla olduğu alanlarda kimyasal parçalanma daha fazla ve hızlı gerçekleşir.Canlılar
Canlılar da parçalanmaya neden olur. Canlıların yol açtığı parçalanmaya, biyolojik parçalanma denir. Canlı organizmaların salgıladıkları salgılar, organik asitler ve bitki köklerinin taş aralarındaki çatlaklara girerek büyümesi ve bu çatlakları genişletmesi parçalanmayı başlatan biyolojik etkenlerdendir. Biyolojik parçalanma, özellikle bitki örtüsünün zengin olduğu sıcak ve nemli bölgelerde etkilidir.Fiziksel, kimyasal ve biyolojik yollarla ana kayadan ayrılan parçalar, ayrışmayla daha da küçülür. Bileşimlerinde bulunan mineraller parçalanıp, elementlerine ayrılır. Böylece, yavaş yavaş topraklaşma başlar. Ayrışmayı dönüşme izler; yüzeydeki bitki kalıntıları organik maddeye dönüşür. Böylece yerkabuğunu oluşturan kayaçların üzerinde ince bir toprak tabakası oluşur. Oluşan yüzey örtüsünde bitkiler, içinde de bakteriler, algler, solucanlar, böcekler ve diğer küçük canlılar gelişir.
Toprağın Yapısı
Normal bir toprak şu bileşenlerden oluşur:
1. %50 katı kısmı:Organik maddeler (%45), İnorganik maddeler (%5)
2. %50 Boşluklar :Hava (%25) ve su (%25)
Toprağın katı kısmını; Çakıl, kum, kil, mil ve tuz oluşturur. Bu katı maddelerin arasında kalan boşluklara da su ve hava yerleşir. Topraktaki hava miktarı suyun varlığına bağlıdır.
Su oranı artıkça hava oranı azalır. Suyun işgal etmediği kısımlar normal atmosferden bileşiminden farklı hava ile doludur. Normalden daha fazla Karbondioksit ve nem, daha az oksijen bulunur.
Kaynak:Teşekürler http://tr.wikipedia.org , http://toprak.tema.org.tr
1. %50 katı kısmı:Organik maddeler (%45), İnorganik maddeler (%5)
2. %50 Boşluklar :Hava (%25) ve su (%25)
Toprağın katı kısmını; Çakıl, kum, kil, mil ve tuz oluşturur. Bu katı maddelerin arasında kalan boşluklara da su ve hava yerleşir. Topraktaki hava miktarı suyun varlığına bağlıdır.
Su oranı artıkça hava oranı azalır. Suyun işgal etmediği kısımlar normal atmosferden bileşiminden farklı hava ile doludur. Normalden daha fazla Karbondioksit ve nem, daha az oksijen bulunur.
Yorumlar
Yorum Gönder