TAM SAYILARDA ÇIKARMA İŞLEMİ NASIL YAPILIR?

Bugün sevgili öğrencilerimiz için kısaca tam sayılarda çıkarma işleminden söz edeceğim. Çıkarma işlemini anlatırken sayma pullarından yararlanacak olursak,

Sayma pullarında (+) pul +1 sayısını, (−) pul −1 sayısını temsil eder. (+) ve (−) pullunun oluşturduğu çift sıfır kabul edilir.
TAM SAYILARDA ÇIKARMA İŞLEMİ NASIL YAPILIR?
Çıkarma işleminde esas olan elimizdeki pullardan istenilen pulları çıkarmaktır. Bir örnekle açıklayacak olursak: (+3) − (+2) işlemini sayma pulları ile modelleyelim. Elimizde 3 tane (+) pul vardı, bizden iki adet (+) pulu çıkarmamız istendi biz de çıkardık.  Başka bir örnek vererek anlatacak olursak: (−8) − (+3) işlemini sayma pulları ile modelleyelim. Yukarıdaki örneğe benzer şekilde 8 (−) pulumuz var bizden 3 (+) pul çıkarmamızı istiyor. Dışarıdan içinde 3 (−) ve 3 (+) pul olan sıfır çifti getirdik. Çıkarmamızı istediği 3 (+) pulu çıkardık ve elimizde 11 (−) pul kaldı.)

Tam sayılarla çıkarma işlemi yapılırken toplama işleminden faydalanılmaktadır. Gelelim çıkarma işlemine Ö−Ü=E işleminde Ö sayısına eksilen, Ü sayısına çıkan, E sayısına fark denir. Çıkarma işlemini yapmak için çıkan sayının işareti değiştirilerek çıkarma işlemi toplama işlemine dönüştürülür. Daha sonra yukarıda öğrendiğimiz gibi toplama işlemi yapılır. Örneklerle inceleyelim. ÖRNEK: (−5) − (+3) işlemini yapalım. İşlemi toplama işlemine çevirmek için çıkan sayı olan +3'ün işaretini değiştiririz. Daha sonra toplama işlemi yaparız. > (−5) − (+3) = (−5) + (−3) Tam sayılarda çıkarma işlemini gerçekleştirmek için; çıkan sayının işareti değiştirilerek eksilen sayı ile toplanır. Aşağıdaki örneği inceleyiniz.

Örnek: (+6)- (-3) işleminin sonucunu bulalım.

Çözüm: İlk önce çıkan sayının işaretini değiştirelim. Eksilen sayımız olan -3 işaret değiştirerek +3 olacaktır ve bu şekilde tam sayılar arasındaki işlem toplamaya dönüştürülmüş olacaktır. İfademizin yeni hali aşağıdaki gibidir.
(+6) + (+3)
buradan yola çıkarak toplama işlemini yapacak olursak aynı işaretli oldukları için toplama yaparak çıkan sonuca ortak işareti yazarak işlemi sonlandırırız.

(+6) + (+3) = +9 olarak bulunur. Burada şunu söylemek de yarar vardır. Eğer sayıların önünde değer işareti yok ise sayı pozitif değer içermektedir.

Tam sayılarda çıkarma işleminde değişme ve birleşme özelliği bulunmamaktadır. Toplama işlemindeki gibi etkisiz eleman ve kapalılık özelliği vardır.

Yorumlar

Popüler Yayınlar