RECAİZADE MAHMUT EKREM KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ KISACA ÖZETİ

Edebiyatımızın önemli kalemlerinden biri olan Recaizade edebiyatımızın gelişmesindeki emeği hiç azımsanmayacak kadar fazladır. Mart 1847 yılında İstanbul’da Dünyaya gözlerini açmıştır. İlköğrenimini tamamladıktan sonra Mektep-i İrfana başladı ve burayı bitirdikten sonra Harbiye idadisine başladı buradan sağlık sorunları nedeni ile tahsilini yarıda bırakmıştır.

Babasından iyi derecede üryanice ve farsça öğrenmiştir. Babası Mehmet Şakir Recai Efendi  "Takvim-hane Nazırlığı" yapmıştır. Tarih ve hat sanatıyla uzun yıllar uğraşmıştır. Okul hayatını yarıda kesen Recaizade Efendi resmi bir kararla Trablusgarp’a gönderildi.

İlerleyen dönemlerde Maarif nazırı olmuştur. İlk yazılarını Namık kemal ile tanıştıktan sonra Tasvir-i Efkâr gazetesinde yayınlamıştır. Batı edebiyatından çeviriler yapan Recaizade Mahmut Efendi ilk şiir kitabı Nağme-i Seheri yayınladı. Oğlunun ölümü ile birlikte içe kapanık ve karamsar eserler kaleme almaya başlamıştır.

İlk Yayınlanan Eserleri

İlk olarak Afife Anjelik ile yayın hayatına başlayan Recaizade Mahmut Ekrem daha sonraki yıllarda ilk şiir denemesini yayınlamıştır. İlk şiir denemesi Nağme-i Seherdir. Daha sonra bunu Yadigâr-ı Sebab izlemiştir.

Edebi kişiliği;

•    Eski edebiyata karşı yeni edebiyatı savunmuştur. Dönemin gençleri çok etkilenmiş ve etrafına toplanmıştır. Bu toplanan kitle ile birlikte Servet-i Fünunu kurmuştur.

•    Kafiyeye son derece önem veren yazar. Muallim Naci ile uzun bir tartışmaya girmiştir.

•    Sanat için sanat düşüncesine hâkimdir.

•    Şiirin konusunu genişletmesi ile tanınan Recaizade Efendi şiirin konusunu genişletmiştir. Yazara göre güzel olan her şey şiirin konusudur. Güzellik ise insandan ve doğadan gelir demiştir.

•    Genellikle aruz vezninde şiirler yazmıştır.

•    Divan edebiyatını yoğun şekilde kullanmıştır.

•    Roman, Hikâye, Tiyatro, Eleştiri ve çevirileri türünde eserler vermiştir.

•    Şiirlerinde romantizm, Hikâyelerinde ve romanlarında realizm akımlarından etkilenmiştir.

•    Edebiyatta ilk realist roman olarak kabul edilen Araba sevdası romanını kaleme almıştır.

Eserleri

Şiirleri; Zemzeme, Yadigâr-ı Şebâb, Nağme-i Seher, Nijad Ekrem, Pejmürdedir. Romanları ise; Araba sevdası, Saime, Şemsa, Muhsin Bey yahut şairliğin hazin bir neticesi oyun alanında de pek çok esere sahiptir bunlardan bazıları ise; Afife Anjeli, Vuslat yahut süreksiz sevinç, Atala, çok bilen çok yanılır, Takdir-i Elhan (1886) bilinen eserleri arasında yer alır.