İNSAN KAVRAMI ÜZERİNE FİKİRLER
İnsan filozofların ifadesiyle düşünen bir hayvandır. Buradan yola çıkarsak hayatı boyunca düşünce üzerine eylem göstermektedir. İnsanlık tarihinin başından itibaren insan kavramı üstüne birçok ifade kullanılmıştır. Filozoflar insan kavramı üzerine farklı deneyimlerden yola çıkarak pek çok fikre ulaşmışlardır. Özelliklede bu fikirler insan yaşamı ve insanlar arası etkileşim üzerine oluşmuştur. Bu anlamda insanlık tarihinden başından günümüze kadar birçok düşünür bazen olumlu bazen de olumsuz olmak üzere insan kavramını genel olarak yücelterek ifade etmişlerdir.
Bu konuda düşünürlerin sözlerinden yola çıkarak ilerleyecek olursak İngiliz düşünür Thomas Hobbes “Homo homini lupus “yani “İnsan insanın kurdudur” ifadesi kullanmış ve insan ırkının ilk yaşadığı dönemde ki avcılığına yırtıcılığına değinmiştir. Fakat insan ırkının ilerleyen dönem içinde kanunlar koyarak kendini evcilleştirdiğini ve bu yırtıcılığından kurtulduğunu belirtmiştir. Yine insan kavramı üzerine çok etkileyici bir ifade kullanan İsveçli düşünür Emanuel Swedenborg “İnsan insanın celladıdır” diyecek ve hatta cehennemin bizzat insanlar tarafından yaratıldığını belirtmiştir. Aslına bakarsanız bu kadar savaş bu kadar insan katliamı ve bu kadar acımasızlığı göz önüne aldığımızda da düşünüre hak vermemek mümkün değil.
Yine bu konuda benzer bir ifade de varoluşçuluk felsefesinin önde gelen isimlerinden olan ünlü düşünür Jean Paul Sartre den gelmiştir. Sartre “Cehennem bizim çevremizdeki insanlardır “diyerek insanların birbiri üzerine olan etkilerine değinmiştir. Bu ifadelerin yanı sıra yine bilinen filozoflardan Baruch Spinoza ise farklı bir ifade ile “Homo homini Deus” yani “İnsan insanın tanrısıdır “ifadesini kullanmıştır. Spinoza bu ifadeyle insanın her anlamda kendi kendisini doyuma ulaştırdığını, sürekli bir değişim içerisinde olduğunu ve insan kavramının doğduğu andan itibaren ilerleyerek gelişerek devam ettiğini ifade etmiştir.
Buda baktığımızda gerçekten çok doğru bir ifadedir. Geldiğimiz noktada kimi zaman belki kötü yönde gelişmeler olsa da genel olarak bakıldığında olumlu anlamda birçok gelişme olmuştur. Ama tabi savaş teknolojisine baktığımızda da bir kez daha insan insanın celladıdır sözünü hatırlatan Hiroşima’ya atılan atom bombası düşünüldüğünde bugün bile insanlık tarihi üzerine unutulmayacak bir yara durumundadır. Yine hiç düşünülmeden şehirlerin bombalanması ve çocukları bile acımasızca öldürecek kadar cani olduğumuz gerçeği de insanlık kavramı üzerine daima silinemeyecek bir yara olarak kalmaya devam edecektir.
Bu olumsuz örneklerle birlikte insanlık tarihi incelendiğinde insan hayatını olumlu yönde etkileyecek çok ciddi gelişmelerde elbette ki olmuştur ve olmaya da devam edecektir.
Tabi bu gelişmeler üstüne düşündüğümüzde Filazofların da insanlık kavramı üzerine etkisi daima önemli olmuş ve insanlığın daha ileri seviyelere taşınmaları konusunda öncülük etmişlerdir.
Yine bu konuda benzer bir ifade de varoluşçuluk felsefesinin önde gelen isimlerinden olan ünlü düşünür Jean Paul Sartre den gelmiştir. Sartre “Cehennem bizim çevremizdeki insanlardır “diyerek insanların birbiri üzerine olan etkilerine değinmiştir. Bu ifadelerin yanı sıra yine bilinen filozoflardan Baruch Spinoza ise farklı bir ifade ile “Homo homini Deus” yani “İnsan insanın tanrısıdır “ifadesini kullanmıştır. Spinoza bu ifadeyle insanın her anlamda kendi kendisini doyuma ulaştırdığını, sürekli bir değişim içerisinde olduğunu ve insan kavramının doğduğu andan itibaren ilerleyerek gelişerek devam ettiğini ifade etmiştir.
Buda baktığımızda gerçekten çok doğru bir ifadedir. Geldiğimiz noktada kimi zaman belki kötü yönde gelişmeler olsa da genel olarak bakıldığında olumlu anlamda birçok gelişme olmuştur. Ama tabi savaş teknolojisine baktığımızda da bir kez daha insan insanın celladıdır sözünü hatırlatan Hiroşima’ya atılan atom bombası düşünüldüğünde bugün bile insanlık tarihi üzerine unutulmayacak bir yara durumundadır. Yine hiç düşünülmeden şehirlerin bombalanması ve çocukları bile acımasızca öldürecek kadar cani olduğumuz gerçeği de insanlık kavramı üzerine daima silinemeyecek bir yara olarak kalmaya devam edecektir.
Bu olumsuz örneklerle birlikte insanlık tarihi incelendiğinde insan hayatını olumlu yönde etkileyecek çok ciddi gelişmelerde elbette ki olmuştur ve olmaya da devam edecektir.
Tabi bu gelişmeler üstüne düşündüğümüzde Filazofların da insanlık kavramı üzerine etkisi daima önemli olmuş ve insanlığın daha ileri seviyelere taşınmaları konusunda öncülük etmişlerdir.
Yorumlar
Yorum Gönder