Barajlarda Elektrik Nasıl Üretilir?
Eskiden beri İnsanların su ihtiyacını karşılamak ve tarım alanlarını sulamak amacıyla inşa edilen yapılara baraj denir. Günümüzde de barajlardan elektrik üretilmektedir. Dünya genelinde şu an da en fazla kullanılan ve kabul edilen elektrik üretim yöntemlerindendir.
Elektrik, farklı teknolojilerle üretilmeye çalışılmıştır. Günümüzde ise elektrik üretimi için en çok baraj teknolojisi kullanılır.
Barajların Yapısı
Elektrik üretimi için yapılan barajlar 4 bölümden meydana gelir. Bunlar;
• Barajın yapısı
• Jeneratör
• Türbin
• Elektrik hattı
Barajı kurmak için yapılması gereken ilk işlem, baraja dökülecek akarsuyun önüne bir set çekmektir. Bu set sayesinde akan su birikme ile yükselme özelliği gösterecektir.
Delikler Yardımıyla Elektrik Üretimi
Elektrik üretmek amacı ile yapılan barajların olduğu alanlarda baraj gölü oluşumu bir zorunluluktur. Maksat akarsuya ait olan suyun akmasını önleyerek göl oluşturmaktır. Barajlarda yer alan duvarlar su birikintisinin olduğu yöne bakan bölümünde delikler bulunur. Duvarın altından başlayıp yukarıya doğru çıkan bu delikler, istemli bir şekilde suyun diğer yöne geçirilmesinde kullanılır.
Bu delikler göldeki suyun azalması için inşa edilmemiştir. Deliklerin asıl amacı, elektriğin ortaya çıkması içindir. Deliklerden diğer yana geçiş yapan sular, geçiş sırasında türbinin pervanelerini hareket ettirerek dönmesini sağlar. Bu hareket sonucunda elektrik elde edilir. Fakat bu deliklerin kapakları daima elektrik üretimi için kullanılmamaktadır. Kimi zaman baraj seviyesi tehlikeli boyuta çıkabilir. İşte böyle dönemlerde su seviyesini azaltmak için kapaklar açılarak su akarsuya geri verilir.
Türbinlerle Elektrik Üretimi
Akışkan formda olan türbinler, bir şeyin enerjisini çevirmek amacıyla kullanılan malzemelerdir. Su kanalı açılınca, yoğun bir şekilde gelen suyun etkisiyle türbinler dönmeye başlar. Bu dönme hareketi sayesinde elektrik enerjisi elde edilmektedir. Bu görev sırasında su, potansiyel enerji kimliğinden sıyrılır ve kinetik enerjiye dönüşmektedir.
Su, türbinlere ulaşıp türbinleri hareket ettirmeye başladığı zaman oluşan kinetik enerji de mekanik enerjiye dönüşür. Mekanik enerji, baraj yapısındaki şafttan dolayı jeneratöre bağlı olan türbin, jeneratör içinde yer alan elektromıknatıslarını döndürür. Bu dönüş sayesinde elektrik açığa çıkmış olur. Barajlardan elektrik üretimini temel işlevi bu şekildedir.
Barajların Yapısı
Elektrik üretimi için yapılan barajlar 4 bölümden meydana gelir. Bunlar;
• Barajın yapısı
• Jeneratör
• Türbin
• Elektrik hattı
Barajı kurmak için yapılması gereken ilk işlem, baraja dökülecek akarsuyun önüne bir set çekmektir. Bu set sayesinde akan su birikme ile yükselme özelliği gösterecektir.
Delikler Yardımıyla Elektrik Üretimi
Elektrik üretmek amacı ile yapılan barajların olduğu alanlarda baraj gölü oluşumu bir zorunluluktur. Maksat akarsuya ait olan suyun akmasını önleyerek göl oluşturmaktır. Barajlarda yer alan duvarlar su birikintisinin olduğu yöne bakan bölümünde delikler bulunur. Duvarın altından başlayıp yukarıya doğru çıkan bu delikler, istemli bir şekilde suyun diğer yöne geçirilmesinde kullanılır.
Bu delikler göldeki suyun azalması için inşa edilmemiştir. Deliklerin asıl amacı, elektriğin ortaya çıkması içindir. Deliklerden diğer yana geçiş yapan sular, geçiş sırasında türbinin pervanelerini hareket ettirerek dönmesini sağlar. Bu hareket sonucunda elektrik elde edilir. Fakat bu deliklerin kapakları daima elektrik üretimi için kullanılmamaktadır. Kimi zaman baraj seviyesi tehlikeli boyuta çıkabilir. İşte böyle dönemlerde su seviyesini azaltmak için kapaklar açılarak su akarsuya geri verilir.
Türbinlerle Elektrik Üretimi
Akışkan formda olan türbinler, bir şeyin enerjisini çevirmek amacıyla kullanılan malzemelerdir. Su kanalı açılınca, yoğun bir şekilde gelen suyun etkisiyle türbinler dönmeye başlar. Bu dönme hareketi sayesinde elektrik enerjisi elde edilmektedir. Bu görev sırasında su, potansiyel enerji kimliğinden sıyrılır ve kinetik enerjiye dönüşmektedir.
Su, türbinlere ulaşıp türbinleri hareket ettirmeye başladığı zaman oluşan kinetik enerji de mekanik enerjiye dönüşür. Mekanik enerji, baraj yapısındaki şafttan dolayı jeneratöre bağlı olan türbin, jeneratör içinde yer alan elektromıknatıslarını döndürür. Bu dönüş sayesinde elektrik açığa çıkmış olur. Barajlardan elektrik üretimini temel işlevi bu şekildedir.
Yorumlar
Yorum Gönder