Bitki ve Toprak Oluşumunu Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Dünyamızda bitki ve toprak türleri rastgele dağılmamışlardır. Hepsi bir düzene göre yayılmış ve bu düzeni etkileyen birtakım faktörler bulunmaktadır.

Toprak Oluşumunda Etkili Olan Faktörler

İklim: Toprak oluşumunda en temek etken iklimdir. İklim olmasının sebebi ise yağışı, bitki türünü ve ayrışma çeşidini belirlemesidir.

Anakaya Yapısı: Toprağın en alt katmanında bulunan yapıdır. Uzun yıllar boyunca ayrışır ve toprağı oluşturur.

Zaman: Ana kayanın parçalanarak ve ayrıştırılarak toprak biçimini alması asırlar sürmektedir.

Yer Şekilleri: Bakı, yükselti ve eğim toprağın oluşmasındaki en önemli faktördür.  Eğim eğer bir bölgede azsa orada erozyon çok azdır. Su ise bu bölgede hareket edemez.

Bitki örtüsü: Toprağı sıkıca tutan şeydir. Bu yüzden erozyonun az olduğu yerlerde bitki örtüsü çoktur. Kökleri sayesinde salgılayabildiği asit sayesinde toprak ayrışır.

Yükselti arttığı sürece sıcaklık düzenli olarak düşüş gösterir. Buna bağlı olarak yağışta düzenli olarak artış meydana gelir.

Bitki Oluşumunda Etkili Faktörler

Bitkiler tamamıyla bulundukları bölgeye uyum sağlarlar. Bu yüzden farklı iklimlere sahip bölglerde farklı bitki türleri bulunmaktadır.

Bitkiler, doğadaki tüm birincil tüketici canlıların besin kaynaklarıdır. Besin döngüsünün en önemli üreticileridir. Dünyada en çok bulunan canlı türüdür. 

Toprağın şekli, eğimi, yükselti seviyeleri bitki türlerinin oluşumunu yüksek seviyede etkilemektedirler. Mesela çöl gibi sıcak bir iklimde kaktüsler yetişiyorken, Karadeniz gibi bol yağış alan bir iklimde ağaçlar yetişmektedir. Buradan çıkaracağımız sonuç iklim eğer kurak ve sıcaksa ağaçlık alanlara rastlamayız.

Toprak şekli ve yapısı eğer kaliteliyse toprak mineraller bakımından oldukça zengin olması gerekir. Bu yüzden birçok bitki türü bu toprak türünde yetişebilir. Örnek vermek gerekirse İç Anadolu bölgemizde yazlar kurak olmasından dolayı genellikle buğday gibi tarım ürünleri yetiştirilmektedir. Fakat Karadeniz Bölgesi ise her mevsim yağış almaktadır. Bu yüzden buğday yetiştirilemez.

İklim tipi, soğukluğu ve koşulları nedeniyle bitki türleri dünyada değişik dağılışlar gösterebilir. Bu etkenlerin yanında rüzgârda oldukça önemli bir yer tutar. Sıcaklık eğer bir bölgede çok düşükse bu bölgelerde genellikle bitkiler yetişmez. Bunun sebebi ise hava şartlarının toprağı dondurması ve bitkinin büyüyememesidir.